Σπύρος Σακελλαρόπουλος

Abstract
Employing primary material from the Soviet archives, a presentation is offered of theattitude of the Communist Party of Cyprus (CPC) to the failed revolt of 1931 against British colonialism. The CPC’s contradictions and shortcomings are exposed through outlining the course of the revolt, along with a presentation of the Comintern’s position on these events. The argument put forward is that there were a number of more general problems facing the Comintern at this time that paved the way for the CPC’s pursuit of this specific contradictory line. Among these general problems were the failure to achieve a further revolutionary breakthrough in Europe, the rise of fascism and the characteristics of the anti-colonial struggles of that time.
 

Στο παρόν κείμενο εξετάζεται η ζωή και η πολιτική διαδρομή του Νίκου Βαβούδη μέσα από τη χρήση σοβιετικών και ελληνικών αρχείων. Αναδεικνύεται η ένταξή του κομμουνιστικό κίνημα από πολύ μικρή ηλικία στη Μυτιλήνη καθώς και η δράση του στο συνδικαλισμό στον Πειραιά, η μετέπειτα εκπαίδευσή του στην ΕΣΣΔ αλλά και η στράτευσή του στο πλευρό των Δημοκρατικών στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο.  Η επιστροφή του στην Ελλάδα τον βρίσκει στο πολύ νευραλγικό πόστο  του ανταποκριτή πληροφοριών από την Ελλάδα προς την έδρα του ΚΚΕ στο Βουκουρέστι και αντίστροφα. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις ήταν κάτι περισσότερο αφού λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της παρανομίας λειτουργούσε και σαν καθοδηγητής των παράνομων οργανώσεων. Σε αυτό συνέβαλε και η εκτίμηση με την οποία τον περιέβαλαν οι Σοβιετικοί αλλά και η ηγεσία του ΚΚΕ. Οι μετά θάνατον κατηγορίες που του αποδόθηκαν για «χαφιεδισμό», τόσο δικό του όσο και του Ν. Πλουμπίδη, σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονταν στην αλήθεια,  αλλά αντανακλούσαν το κλίμα της ήττας της εποχής και της εύκολης ανεύρεσης ενόχων. Ωστόσο και η έκθεση αποκατάστασής του που συντάχθηκε από την «αντιζαχαριαδική» πλευρά λίγα χρόνια αργότερα, περισσότερο  αποσκοπούσε στη νομιμοποίηση της πλευράς Κολιγιάννη παρά στην ανάδειξη των πραγματικών αιτίων που οδήγησαν στη σπίλωση ενός πολύ σημαντικού αγωνιστή.

Αν θελήσει κανείς να επικεντρωθεί στις πιο σημαντικές εξελίξεις στη διεθνή σκηνή των τελευταίων εβδομάδων θα μπορούσε να αναφέρει την πραγματοποίηση του Βrexit, τα πρόσφατα γεγονότα στη Συρία με την προσπάθεια των δυνάμεων του Άσαντ να καταλάβουν την Ιντλτίμπ και την παλινδρόμηση στη Λιβύη μεταξύ της έντασης των πολεμικών αντιπαραθέσεων και των προσπαθειών διεθνούς μεσολάβησης. Η κοινή συνισταμένη των τριών αυτών γεγονότων, πέραν το ότι επηρεάζουν πολύ περισσότερους διεθνείς παράγοντες από αυτούς που με μια πρώτη ανάγνωση φαίνεται να αφορούν, είναι πως αναδεικνύεται ο κυριαρχικός ρόλος του Έθνους- Κράτους.
 

Abstract
The aim of this article is to present and criticize Althusser’s and Poulantzas’ key positions on the State and its mechanisms. To begin with there is a discussion on the notion that the State is an aggregation of Ideological and Repressive Apparatuses and on the position according to which the State is an instrument. This is followed by a rejection of Althusser’s and Poulantzas’ claims in the light of the thesis that the State is the material outcome of a correlation of forces  in the context of a specific mode of production but that there is a limit to the changes that may be made within the capitalist mode of production.
 
Key words
Marxism, State, Poulantzas, Althusser
 

Το παρόν άρθρο ασχολείται με την ταυτόχρονη συνύπαρξη δύο κομμουνιστικών κομμάτων στην κυπριακή πολιτική ζωή (Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου και ΑΚΕΛ, όπου το πρώτο αποτελεί παράνομο τμήμα του δεύτερου).

(γράφτηκε στις 23 Ιουνίου του 2013)

Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 εισήλθε στο λεξιλόγιο των ελλήνων πολιτικών ταγών η έννοια της «αξιολόγησης» των Πανεπιστημίων. Σύμφωνα με τη συλλογιστική που αναπτύχθηκε, και αναπαράχθηκε κατά κόρον από τα ΜΜΕ, τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι πολύ χαμηλού επιπέδου και η μόνη λύση σε αυτό το πρόβλημα  είναι η «αξιολόγησή» τους έτσι ώστε να βελτιωθεί η ποιότητά τους.

This article presents a critique of the thesis positing the emergence of a transnational bourgeoisie and transnational state as outlined in the work of William Robinson. Given the Marxist character of Robinson’s views, the present critique shares common ground methodologically, rejecting, however, notions such as so- called globalization or exploitation of one country by another, lack of national identity of multinational corporations,formation of a “global” proletariat and the need for manifestation of social resistance at the “global” level.On the contrary, this articleemphasizes concepts such as non-territorial imperialism, the reproduction of capitalist exploitation and domination exclusively within the context of national formations and the key role of the state in the capitalist mode of production. It is within that framework that the reasons for the establishment of so-called “supranational” organizations can best be interpreted.
 

Critical Sociology vol 35, no1, pp. 57-78, 2009.

The aim of this article is to illustrate why the notions of mode of production and of social formation are still necessary for understanding the transformations taking place in the modern phase of imperialism.The basic object is to demonstrate the enduring significance of the Leninist theory of imperialism as a method used to analyse the current era of the capitalist development. What we have been witnessing over the last years is not the emergence of a new mode of production or the transition to a new stage of capitalism, so-called globalization, but merely imperialism in its modern phase.

Rethinking Marxism vol 27 no1, pp. 85-106, 2015
(in collaboration with Panagiotis Sotiris)

During the 1990’s ‘globalization’ emerged as the most convenient term to describe world affairs. However, during the current decade imperialism has made an impressive come-back, both in political and theoretical debates. This had to do with the political conjuncture and the emergence of an aggressive American (or under American leadership) military interventionism, beginning with the war in Afghanistan, the brutal occupation of Iraq, the plans for a military strike against Iran.

Δημοσιεύτηκε στη νέα Σελίδα στις 11/3/2018


Ενα από τα σημαντικότερα ζητήματα που έχουν απασχολήσει τη δημόσια σφαίρα τα τελευταία χρόνια είναι το κατά πόσο η εφαρμογή των μνημονίων και οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης συνέβαλαν ή όχι στη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Αυτό που θα δείξουμε σε αυτή τη σύντομη παρέμβαση είναι ότι αφενός αυξήθηκαν οι κοινωνικές ανισότητες αλλά ότι αφετέρου υπήρξαν ανακατατάξεις και στο εσωτερικό των ευπορότερων στρωμάτων.

Δημοσιεύτηκε στις 6 Ιουνίου 2016 στο www.ektosgrammis.gr

Στη διάρκεια του 2015 είχαμε την πραγματοποίηση τριών πανεθνικού χαρακτήρα εκλογικών αναμετρήσεων που η κάθε μία έχει από μόνη της ιδιαίτερη σημασία για τις πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού.  Έχοντας παρέλθει ένα μικρό χρονικό διάστημα που μας επιτρέπει να δούμε με απόσταση αυτές τις εξελίξεις θα επιχειρήσουμε   με το συγκεκριμένο άρθρο όχι τόσο την εξαγωγή αμιγώς πολιτικών συμπερασμάτων αλλά την ανάδειξη των διαφορών στην κοινωνική γεωγραφία της ψήφου και μέσω αυτής την ερμηνεία ορισμένων πλευρών του εκλογικού αποτελέσματος.

This article examines the structure of contemporary society of the Republic of Cyprus in the theoretical context of the Marxist model. The decisive role in determining social stratification at the theoretical level is assigned to the concepts of exploitation and domination.

Το Κυπριακό ζήτημα είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα κι αυτό για δύο λόγους: Αφενός γιατί εμπλέκονται πολλοί παράγοντες (ε/κ κοινότητα, τ/κ κοινότητα, Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΟΗΕ). Αφετέρου γιατί το γεγονός πως δεν έχει, εδώ και δεκαετίες, καταληχθεί μια λύση που να βρίσκει σύμφωνους, καταρχάς, τους κατοίκους του νησιού αποδεικνύει από μόνο του τη δυσκολία του ζητήματος.

Η δικτατορία των Συνταγματαρχών αποτελεί το αποτέλεσμα της  αντιφάσεων των μετεμφυλιακών δομών εξουσίας και ανάδειξης του στρατού σε σχετικά αυτοτελές κέντρο εξουσίας που εξέφραζε την πιο επιθετική στρατηγική του αστικού συνασπισμού εξουσίας. Η λήξη του εμφυλίου πολέμου το 1949 θα βρει τη συντηρητική δεξιά νικήτρια, την κομμουνιστική αριστερά νικημένη και το Στρατό, λόγω της καθοριστικής συμμετοχής του στην τελική έκβαση του πολέμου, αλλά και λόγω της ειδικής βαρύτητας ακροδεξιών και αντικομμουνιστικών ιδεολογημάτων στη διαμόρφωση της κυρίαρχης ιδεολογίας, να επιτυγχάνει την ανεξαρτησία του έναντι των υπολοίπων κέντρων της αστικής εξουσίας (Παλάτι, Κοινοβούλιο).

Nepal, a small Asian country situated between India and China, experienced a bloody civil war which lasted from 1996 to 2006. The aim of this article is to identify the factors that led to this civil confrontation and the conditions under which an initially small leftist party, the CPN-Maoist, won the leadership of the popular layers, emerged as the hegemonic rival to the autocratic royal power and modified the balance of forces, contributing to the abolition of the monarchy and the transformation of Nepal into a secular state. For all this to become comprehensible, however, what is required is that one embark on a detailed presentation of the political and social history of Nepal, subsequently highlighting the particular issues that have put their stamp on this specific course of social development.

Θανάσης Καμπαγιάννης

Έχουν δικαίωμα οι πολίτες να εκφέρουν άποψη για μια ποινική δίκη πριν την έκδοση της απόφασης; Το ερώτημα αυτό, που αποτελεί παραλλαγή της γνωστής συζήτησης για το αν οι δικαστικές αποφάσεις κρίνονται, απασχόλησε τις τελευταίες μέρες τον δημόσιο λόγο με αφορμή τις αναρτήσεις χιλιάδων ανθρώπων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την επικείμενη απόφαση στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Η φράση “Δεν είναι αθώοι” – ή ακόμα χειρότερα “Είναι ένοχοι” – στηλιτεύτηκε ως παρέμβαση στη δικαιοσύνη και ως καταπάτηση του τεκμηρίου της αθωότητας. “Αφήστε τη δικαιοσύνη να κάνει απερίσπαστη το έργο της”, είναι η επωδός όσων αντέδρασαν στο αυτοκόλλητο που ξεφύτρωσε σε χιλιάδες φωτογραφίες προφίλ, αλλά και στα ψηφίσματα και τις εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα μετά την ανακοίνωση της ημερομηνίας έκδοσης της απόφασης για την 7η Οκτωβρίου.
 

Γιώργος Καραγιάννης
Το 1985 η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με υπουργό Παιδείας τον Απόστολο Κακλαμάνη,  λίγους μήνες μετά τη δεύτερη εκλογική νίκη  στις εκλογές της 2ας Ιουνίου, επιχειρεί να δώσει μια λύση στο χρονίζον ζήτημα της μοναστηριακής περιουσίας. Καταθέτει λοιπόν  στη Βουλή  ( 14.10.1985), νομοσχέδιο  για τη «ρύθμιση θεμάτων μοναστηριακής περιουσίας». Η κατάθεση αυτή αποτέλεσε και την απαρχή μιας σύγκρουσης που κορυφώθηκε στη διετία 1987/1988 και κατέληξε σε μια νίκη (ποιάς άλλης) της Εκκλησίας αφού οι ψήφοι και το ποίμνιο υπερτερούσαν των εξαγγελιών του Ανδρέα Παπανδρέου και του κόμματός του ( σάμπως υλοποίησαν και τίποτα από αυτά που επαγγέλονταν μέχρι το 1981;).

Κώστας Ράπτης

Οικονομική κρίση, αποδυνάμωση του κυβερνώντος πολιτικού μπλοκ, όξυνση της θρησκευτικής ρητορικής, στροφή στον εθνικισμό προς τα έξω και στον αυταρχισμό εντός των συνόρων. Η Τουρκία έχει βρεθεί σε παρόμοια θέση και στο παρελθόν: για την ακρίβεια, επί των ημερών του Αντνάν Μεντερές, ο οποίος αποτελεί ένα από τα πρότυπα του Ταγίπ Ερντογάν – πλην κατέληξε στην αγχόνη.

Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος
7 χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, πρέπει επιτέλους να αποδοθεί δικαιοσύνη. Πρέπει οι ναζί της Χρυσής Αυγής να τιμωρηθούν όπως τους αξίζει

ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
Το 84% των φυλακισμένων στα νησιά του Αιγαίου (το 52% γυναικόπαιδα) προέρχονται από 5 εμπόλεμες ζώνες – Επίσημα στοιχεία
Μετά τα γεγονότα στη Μόρια, ένας εθνικιστικός εσμός, επιδοτούμενος από πολιτικά και μιντιακά κέντρα, επιδίδεται στη συνήθη σκατοψυχιά με «όπλο» το ψέμα, την παραχάραξη, τον δικολαβισμό, την πρόκληση καταγμάτων στο αυτονόητο, στο οφθαλμοφανές, στην αλήθεια.

Θάνος Καμήλαλης
Με την κυβέρνηση Μητσοτάκη έχουμε «την τιμή και τη χαρά» να παρακολουθούμε υποθέσεις, τη γελοιότητα των οποίων δεν είχαμε φανταστεί. Ποιος θα περίμενε άλλωστε ότι οι έννοιες «σκόιλ ελικικού» και «μετζή του νεούκτη» θα διεκδικούσαν θέση στο λεξικό της ελληνικής; Γελάμε ναι, προφανώς, κατά μία έννοια περνάμε καλά, όταν εξάλλου φαίνεται η γύμνια των «αυτοκρατόρων» δεν είναι εύκολο να κρατηθείς. Από την άλλη όμως, υπάρχει έντονη και η προσβολή προς τα μέλη της κοινωνίας που υφίστανται τις συνέπειες όπως και η αδιαφορία, στην καλύτερη, για το δημόσιο χρήμα. Αυτά δεν είναι αστεία.

Άντζελα Ιωαννίδου
Τουλάχιστον 37 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί μετά τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» των ΗΠΑ, σύμφωνα με νέα έκθεση. Οι λεπτομέρειες περιέχονται σε μια καταδικαστική έκθεση ενώ η εισροή προσφύγων από χώρες που έχουν υποστεί πολέμους συνεχίζεται προς τα δυτικά κράτη.



 

Κωνσταντίνος Πουλής

Κι ο βασιλιάς κι ο ζητιάνος στον κώλο τους κάθονται. Υπάρχουν άπειρες παραλλαγές αυτού του μοτίβου της ισότητας του κορμιού, ως έσχατης ισότητας. Η λεγόμενη "Ισπανική γρίπη" (δεν ήταν ισπανική, στην πραγματικότητα) είχε προσβάλει τον βασιλιά της Ισπανίας Αλφόνσο ΙΓ', τον Κλεμανσώ, τον πρόεδρο Γουίλσον, των ΗΠΑ, και την κόρη του Φρόιντ. Ως αντίβαρο σε αυτά τα τρανταχτά ονόματα, κατά την τρίτη πανδημία της η πανώλη προξένησε στην Ινδία περισσότερους από 12 εκατομμύρια θανάτους στο διάστημα 1898-1948.
 

 ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
Σήμερα συμπληρώνονται 47 χρόνια από την εκδήλωση ενός από τα πιο αιμοσταγή φασιστικά πραξικοπήματα στην Ιστορία. Το πραξικόπημα στη Χιλή στις 11 Σεπτέμβρη 1973. Ήταν η απαρχή της πολύχρονης υπαγωγής της χώρας σε ένα από τα στυγνότερα φασιστικά καθεστώτα που επέβαλαν μέσα στον 20ό αιώνα το κεφάλαιο και οι πολυεθνικές για τη διατήρηση της εξουσίας τους.

Μιχάλης Παναγιωτάκης
Η βίαιη διάλυση της κατάληψης της Rosa Nera στα Χανιά, μιας λειτουργικής κατάληψης με πολλαπλές δραστηριότητες, ενταγμένης στην Χανιώτικη Κοινωνία, ξεσήκωσε πολλές και διάφορες αντιδράσεις από κάθε πλευρά.
Από τη μια τα Χανιά – τουλάχιστον η νεολαία τους – φαίνεται πως “ψήφισαν” μέσα από μια τεράστια για τα δεδομένα της πόλης πορεία υπέρ της κατάληψης

Παναγιώτης Σωτήρης
Η μεγάλη φωτιά στο ΚΥΤ της Μόριας ήρθε να υπογραμμίσει ότι πόσο επικίνδυνη ήταν είναι η λογική των «κλειστών κέντρων» για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες

Βασίλης Σ. Κανέλλης

Οποιος επιλέγει να γίνει μέρος ενός τηλεοπτικού σκουπιδαριού, το κάνει έχοντας γνώση ότι θα εξευτελιστεί για λίγα λεπτά διασημότητας. Ή για λίγα χρήματα...

in.gr
Η επιδείνωση των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και την Γαλλία έχει ένα ευρύτερο υπόβαθρο και δεν αφορά στενά τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου

Δημήτρης Τσίρκας
Ο Κ. Κυρανάκης «συμβούλευσε» τους νέους να μην τα περιμένουν όλα από το κράτος, αλλά να ψάξουν για δουλειά στο ίντερνετ και να δομήσουν σωστά το βιογραφικό τους, αν θέλουν να έχουν τύχη στην αγορά εργασίας. Αυτά δεν είναι απλώς η προσωπική άποψη ενός ακροδεξιού βουλευτή της ΝΔ που αρέσκεται να προκαλεί. Είναι η μέινστριμ θέση του κυρίαρχου οικονομικού δόγματος για την ανεργία

Βασίλης Σ. Κανέλλης
Είναι πράγματι αγνή η πρόθεση για την παρουσίαση του αθλητικού χορού ή θα μετατραπεί όπως στις ΗΠΑ σε ένα ακόμη μέσο ευτελισμού του γυναικείου φύλου και παρουσίασης της γυναίκας ως bimbo προς τέρψιν του ανδρικού -οπαδικού- κοινού;

Θάνος Καμήλαλης
Μία από τις συχνά κρυφές χάρες του αθλητισμού είναι η δυνατότητά του να στέλνει μηνύματα. Ισχυρά μηνύματα, συμβολικά μεν, αλλά με αποδέκτες από μία έως εκατομμύρια συνειδήσεις. Από την εικόνα του γονέα – χούλιγκαν που βρίζει μπροστά στο παιδί του, στο κακό σενάριο, μέχρι ιστορικές στιγμές, όπως όταν παγκοσμίως διάσημοι αθλητές ορθώνουν το ανάστημά τους μπροστά στην αδικία. Το βράδυ της Τετάρτης οι παίκτες του ΝΒΑ, με μπροστάρηδες αυτούς των Μιλγουόκι Μπακς, μπήκαν σε αυτό το πάνθεον της αντίδρασης. Τελικά, μερικές φορές, μια μικρή «επανάσταση» μπορεί και να καλυφθεί τηλεοπτικά. Απλώς ίσως να είναι η εικόνα ενός άδειου γηπέδου.

Βασίλης Σ. Κανέλλης
Η προσπάθεια να στηριχθεί η θεωρία ότι είναι καλύτερα αίθουσες με πολλούς μαθητές παρά με λίγους δεν στέκει πουθενά. Δεν έχει καμιά λογική εξήγηση, πόσο μάλλον επιστημονική.