Σπύρος Σακελλαρόπουλος

This article presents a critique of the thesis positing the emergence of a transnational bourgeoisie and transnational state as outlined in the work of William Robinson. Given the Marxist character of Robinson’s views, the present critique shares common ground methodologically, rejecting, however, notions such as so- called globalization or exploitation of one country by another, lack of national identity of multinational corporations,formation of a “global” proletariat and the need for manifestation of social resistance at the “global” level.On the contrary, this articleemphasizes concepts such as non-territorial imperialism, the reproduction of capitalist exploitation and domination exclusively within the context of national formations and the key role of the state in the capitalist mode of production. It is within that framework that the reasons for the establishment of so-called “supranational” organizations can best be interpreted.
 

Critical Sociology vol 35, no1, pp. 57-78, 2009.

The aim of this article is to illustrate why the notions of mode of production and of social formation are still necessary for understanding the transformations taking place in the modern phase of imperialism.The basic object is to demonstrate the enduring significance of the Leninist theory of imperialism as a method used to analyse the current era of the capitalist development. What we have been witnessing over the last years is not the emergence of a new mode of production or the transition to a new stage of capitalism, so-called globalization, but merely imperialism in its modern phase.

Rethinking Marxism vol 27 no1, pp. 85-106, 2015
(in collaboration with Panagiotis Sotiris)

During the 1990’s ‘globalization’ emerged as the most convenient term to describe world affairs. However, during the current decade imperialism has made an impressive come-back, both in political and theoretical debates. This had to do with the political conjuncture and the emergence of an aggressive American (or under American leadership) military interventionism, beginning with the war in Afghanistan, the brutal occupation of Iraq, the plans for a military strike against Iran.

Δημοσιεύτηκε στη νέα Σελίδα στις 11/3/2018


Ενα από τα σημαντικότερα ζητήματα που έχουν απασχολήσει τη δημόσια σφαίρα τα τελευταία χρόνια είναι το κατά πόσο η εφαρμογή των μνημονίων και οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης συνέβαλαν ή όχι στη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Αυτό που θα δείξουμε σε αυτή τη σύντομη παρέμβαση είναι ότι αφενός αυξήθηκαν οι κοινωνικές ανισότητες αλλά ότι αφετέρου υπήρξαν ανακατατάξεις και στο εσωτερικό των ευπορότερων στρωμάτων.

Δημοσιεύτηκε στις 6 Ιουνίου 2016 στο www.ektosgrammis.gr

Στη διάρκεια του 2015 είχαμε την πραγματοποίηση τριών πανεθνικού χαρακτήρα εκλογικών αναμετρήσεων που η κάθε μία έχει από μόνη της ιδιαίτερη σημασία για τις πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού.  Έχοντας παρέλθει ένα μικρό χρονικό διάστημα που μας επιτρέπει να δούμε με απόσταση αυτές τις εξελίξεις θα επιχειρήσουμε   με το συγκεκριμένο άρθρο όχι τόσο την εξαγωγή αμιγώς πολιτικών συμπερασμάτων αλλά την ανάδειξη των διαφορών στην κοινωνική γεωγραφία της ψήφου και μέσω αυτής την ερμηνεία ορισμένων πλευρών του εκλογικού αποτελέσματος.

Το παρόν άρθρο ασχολείται με την ταυτόχρονη συνύπαρξη δύο κομμουνιστικών κομμάτων στην κυπριακή πολιτική ζωή (Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου και ΑΚΕΛ, όπου το πρώτο αποτελεί παράνομο τμήμα του δεύτερου). Παρουσιάζονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες το ΚΚΚ πήρε την απόφαση για τη συμφωνία δημιουργίας του ΑΚΕΛ σε συνεργασία με «μικροαστικά και αστικά στοιχεία», αλλά και οι αντιφάσεις που χαρακτήρισαν το ΚΚΚ στην πορεία προς τη δημιουργία του ΑΚΕΛ. Αναδεικνύεται η στα πρώτα στάδια κοινωνική σύνθεση της ηγεσίας του ΑΚΕΛ αλλά και η μάχη για την ηγεμονία στο νέο κόμμα η οποία, και εδώ είναι το παράδοξο, κυρίως λαμβάνει χώρα εντός του ΚΚΚ και όχι εντός του ΑΚΕΛ, στο οποίο μεταφέρεται διαθλασμένα κυρίως μέσω των πρωτοβουλιών του Πλουτή Σέρβα. Η διαμόρφωση του ΑΚΕΛ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’40 θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτή την πάλη για την ηγεμονία που διεξήχθη την περίοδο συνύπαρξης ΚΚΚ και ΑΚΕΛ.

This article examines the structure of contemporary society of the Republic of Cyprus in the theoretical context of the Marxist model. The decisive role in determining social stratification at the theoretical level is assigned to the concepts of exploitation and domination.

Το Κυπριακό ζήτημα είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα κι αυτό για δύο λόγους: Αφενός γιατί εμπλέκονται πολλοί παράγοντες (ε/κ κοινότητα, τ/κ κοινότητα, Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΟΗΕ). Αφετέρου γιατί το γεγονός πως δεν έχει, εδώ και δεκαετίες, καταληχθεί μια λύση που να βρίσκει σύμφωνους, καταρχάς, τους κατοίκους του νησιού αποδεικνύει από μόνο του τη δυσκολία του ζητήματος.

In early 2010, then Prime Minister George Papandreou concluded that the state of Greek public finances was so dire that the country could not hope to borrow on global markets, and thus could no longer service its public debt.

Contrary to prevailing notions, Greece’s problems did not stem from high-wage Greek workers, nor was it simply the result of a spendthrift state: Greek wages are only about 83 percent of prevailing levels across the EU15 (i.e. the countries that were members of the European Union prior to the expansion of 2004), while as a percentage of the national GDP, per capita public expenditures are just about average for the bloc. Rather, the Greek financial crisis stemmed from the strategy of the national ruling class and the way it integrated into the international division of labor, especially with Greece’s accession to the European Economic Community (EEC) in 1981 and the European Monetary Union in 2002. The inability of Greek capitalism to compete on the terms set by the single currency led to a collapse in GDP with a consequent increase in the debt-to-GDP ratio.

Οι πρόσφατες εξελίξεις που συμβαίνουν στη χώρα μας με την εφαρμογή του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου προγράματος αποτελούν το υπόδειγμα το οποίο θα τείνει να εφαρμοστεί, σε γενικές γραμμές, στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Είναι προφανές πως στον περιορισμένο χώρο του παρόντος άρθρου δε μπορούμε να αναπτύξουμε το θέμα διεξοδικά, είναι, ωστόσο, εφικτό το να σκιαγραφηθούν ορισμένες βασικές πλευρές του φαινομένου.

Η δικτατορία των Συνταγματαρχών αποτελεί το αποτέλεσμα της  αντιφάσεων των μετεμφυλιακών δομών εξουσίας και ανάδειξης του στρατού σε σχετικά αυτοτελές κέντρο εξουσίας που εξέφραζε την πιο επιθετική στρατηγική του αστικού συνασπισμού εξουσίας. Η λήξη του εμφυλίου πολέμου το 1949 θα βρει τη συντηρητική δεξιά νικήτρια, την κομμουνιστική αριστερά νικημένη και το Στρατό, λόγω της καθοριστικής συμμετοχής του στην τελική έκβαση του πολέμου, αλλά και λόγω της ειδικής βαρύτητας ακροδεξιών και αντικομμουνιστικών ιδεολογημάτων στη διαμόρφωση της κυρίαρχης ιδεολογίας, να επιτυγχάνει την ανεξαρτησία του έναντι των υπολοίπων κέντρων της αστικής εξουσίας (Παλάτι, Κοινοβούλιο).

Nepal, a small Asian country situated between India and China, experienced a bloody civil war which lasted from 1996 to 2006. The aim of this article is to identify the factors that led to this civil confrontation and the conditions under which an initially small leftist party, the CPN-Maoist, won the leadership of the popular layers, emerged as the hegemonic rival to the autocratic royal power and modified the balance of forces, contributing to the abolition of the monarchy and the transformation of Nepal into a secular state. For all this to become comprehensible, however, what is required is that one embark on a detailed presentation of the political and social history of Nepal, subsequently highlighting the particular issues that have put their stamp on this specific course of social development.

Η δολοφονία του δεκαπεντάχρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από ένα ένοπλο ειδικό φρουρό στην περιοχή των Εξαρχείων της Αθήνας προκάλεσε μια σειρά από τέτοιας έκτασης γεγονότα που τουλάχιστον για το χώρο της καπιταλιστικής Δύσης είχαν να συμβούν από την περίοδο της παγκόσμιας έκρηξης του ’68.

Ως τελευταία χρονικά σημαντική κίνηση στη Λιβύη με την οποία αυξάνει περαιτέρω την πίεση προς την πλευρά του Φάγεζ αλ Σάρατζ έρχεται η απόφαση των δυνάμεων του Χαφτάρ να κλείσουν τις «κάνουλες» του πετρελαίου - Ο ρόλος του πετρελαίου

Ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη, εισέρχεται σε μια κρίσιμη καμπή με την προοπτική της Συνόδου του Βερολίνου, με την ελληνική πλευρά να προσπαθεί να γίνει τμήμα της διαπραγμάτευσης και η ελληνική θέση για την ακυρότητα του μνημονίου Τουρκίας και κυβέρνησης της Τρίπολης για τις ΑΟΖ

του Θοδωρή Λαπαναϊτη
Γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν ανακοίνωσε την Αικατερίνη Σακελλαροπούλου για την προεδρία της Δημοκρατίας, μίλησε για μια υποψηφιότητα «ενωτική, υπερκομματική και προοδευτική». Από ποιους μπελάδες στο εσωτερικό της ΝΔ ξεμπερδεύει ο πρωθυπουργός. Γιατί αποφεύγει τη σύγκρουση με το ΣΥΡΙΖΑ προτείνοντας την πρόεδρο του ΣτΕ

του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου

Διάφοροι πιστεύουν ότι μπορεί να κερδίσουν πολιτικά με το να χαϊδεύουν αντιδραστικές απόψεις. Όμως, σε ορισμένα πράγματα δεν έχουμε το δικαίωμα να οπισθοχωρήσουμε

Επιμέλεια : Θάνος Καμήλαλης

To διεθνές κέντρο ερευνών Transnational Institute δημοσίευσε στις 17 Φεβρουαρίου 2016 μία σημαντική έρευνα για τη διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων σε όλη την Ευρώπη. Τα ευρήματα αποκαλύπτουν πώς έχει στηθεί μια ευρωπαϊκή βιομηχανία με μεγάλους παίχτες (Lazard, Deutche Bank), κρούσματα διαφθοράς (ΤΑΙΠΕΔ) και πλήγματα στο δημόσιο συμφέρον πολλών χώρων

του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου

Σε μια χώρα που ακόμη μπορεί να χάνονται ζωές ανθρώπων που προσπαθούσαν απλώς να ζεσταθούν το βράδυ, δεν μπορούμε να μιλάμε πραγματικά για ανάπτυξη
 

του Θάνου Οικονομόπουλου
Η εποχή μας, με τις απρόσμενα μεταβαλλόμενες γεωστρατηγικές συμμαχίες και ισορροπίες, ιδίως στην ευαίσθητη περιοχή μας, δεν επιτρέπει μακροχρόνιες «βεβαιότητες».
 

του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου
Καλό θα είναι οι υπουργοί να αποφεύγουν τις προσβολές προς μια κοινωνία που έχει νιώσει στο πετσί της τι σημαίνει φτώχεια

του Παναγιώτη Σωτήρη

Η απόφαση Τραμπ για την εκτέλεση του Κασέμ Σουλεϊμανί κάνει ακόμη πιο σύνθετο το κουβάρι των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή αλλά γεννά ερωτήματα για το εάν οι ΗΠΑ έχουν όντως ένα στρατηγικό σχέδιο

του Κώστα Ράπτη
Από χθες η διεθνής πραγματικότητα έγινε λίγο περισσότερο επικίνδυνη και απρόβλεπτη από ό,τι ήδη ήταν. Η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να κηρύξει τρομοκρατική οργάνωση το σώμα των Φρουρών της Επανάστασης της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν (και η αντίστοιχη απόφαση της Τεχεράνης να κηρύξει τρομοκρατική οργάνωση την CENTCOM, δηλ. την διακλαδική διοίκηση των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ που περιλαμβάνει στην δικαιοδοσία της τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία) δημιουργεί δεδομένα πρωτοφανή.

Μπέρτολντ Μπρεχτ

Πέντε δυσκολίες για να γράψει κανείς την αλήθεια
(αποσπάσματα)
Όποιος σήµερα θέλει να πολεµήσει την ψευτιά και την αµάθεια και να γράφει την αλήθεια έχει ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες. Πρέπει να έχει το  θάρρος να γράφει την αλήθεια παρόλο που παντού την καταπνίγουν· την  εξυπνάδα να την αναγνωρίσει παρόλο που τη σκεπάζουν παντού· την  τέχνη να την κάνει ευκολοµεταχείριστη σαν όπλο· την  κρίση να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θ’ αποχτήσει δύναµη· την  πονηριά  να τη διαδώσει ανάµεσά τους. Αυτές οι δυσκολίες είναι µεγάλες για κείνους που γράφουν κάτω απ’ το φασισµό, υπάρχουν όµως και γι’ αυτούς που τους κυνήγησαν ή που έφυγαν ακόµα και για όσους γράφουν στις χώρες της αστικής ελευθερίας.

Η προσέλκυση επενδύσεων αποτέλεσε βασικό στόχο και της προηγούμενης κυβέρνησης και της τωρινής. Ωστόσο, απουσιάζει η σοβαρή συζήτηση για το είδος των επενδύσεων που θέλουμε

του Άλμπερτ Αινστάιν

Άρθρο με τίτλο «Γιατί σοσιαλισμός», το οποίο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στο πρώτο τεύχος του αμερικανικού περιοδικού Monthly Revue, το 1949

του Γιάννη Κουζή

Δεν νοείται Αριστερά χωρίς την καθοριστική και ζωογόνο γείωσή της στη νεολαία, στα συνδικάτα και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για την αναγέννηση των κινημάτων τους.

Του Παναγιώτη Σωτήρη

Αν μεγάλη τέχνη είναι να φτιάχνεις κάτι που όταν το συναντούν οι άνθρωποι αλλάζουν, τότε ο Μικρούτσικος ήταν ο ορισμός του ανθρώπου της τέχνης.

του Παναγιώτη Σωτήρη

Η απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου ανοίγει μια επικίνδυνη ατραπό, καθώς ουσιαστικά δέχεται τη διακινδύνευση αρχαιοτήτων στο όνομα της υποτιθέμενης «ανάπτυξης»