Η κρίση και εμείς
Η κρίση και εμείς
Του Σπύρου Σακελλαρόπουλου
Τους τελευταίους μήνες, αλλά ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες, γίναμε μάρτυρες μιας πολύ σοβαρής κρίσης που αφορούσε καταρχήν τον χρηματοπιστωτικό τομέα των ΗΠΑ, η οποία σε δεύτερο χρόνο επεκτάθηκε και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χρηματαγορές. Δεν είναι σκοπός αυτού του σημειώματος η προσπάθεια ερμηνείας των αιτίων που οδήγησαν σε αυτή την εξέλιξη. Πιο πολύ μας ενδιαφέρει το κατά πόσο το γεγονός αυτό θα επηρεάσει την καθημερινότητα των λαϊκών στρωμάτων, την πραγματικότητα που βιώνει ο μισθωτός, ο συνταξιούχος, ο αγρότης, ο νεολαίος.
Η θέση που υποστηρίζουμε είναι η ακόλουθη: Το γεγονός πως στις ΗΠΑ και στη Βρετανία, και ίσως και αλλού, παρατηρούνται ξανά οι εκτεταμένες κρατικές παρεμβάσεις και κρατικοποιήσεις τραπεζών, δεν θα πρέπει να δημιουργεί αυταπάτες πως οδηγούμαστε στη σύναψη ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου με τόνωση της ενεργού ζήτησης, εκτεταμένες κοινωνικές υπηρεσίες, και διευρυμένο ρόλο του Κράτους. Ο λεγόμενος κευνσιανισμός και η ανάπτυξη του Κράτους- Προνοίας δεν ήταν απλά και μόνο μια σειρά κυβερνητικών μέτρων που αποφασίστηκαν για να επιβιώσει το καπιταλιστικό σύστημα της κρίσης του 1929. Όλα αυτά τα μέτρα λήφθηκαν κάτω από την πίεση δύο παραγόντων: ο πρώτος είναι πως το ’29 πρώτα σημειώθηκε η κρίση στο χρηματιστήριο μετά από 3-4 χρόνια επλήγη και το τραπεζικό σύστημα και επήλθε η άνοδος της ανεργίας. Τότε επενέβη το κράτος γιατί η κρίση είχε γίνει πολύ βαθιά και έπρεπε να υπάρξει αντίδραση στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας. Ο δεύτερος παράγοντας έχει να κάνει με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον εντός του οποίου διεξαγόταν τότε η κρίση όπου αφενός υπήρχε η συγκρότηση του αντίπαλου δέους της ΕΣΣΔ, που λειτουργούσε ως φόβητρο απέναντι στις δυτικές αστικές τάξεις και αφετέρου σημειωνόταν πολύ σημνατική ανάπτυξη του εργατικού κινήματος. Και τα δύο αυτά στοιχεία λειτούργησαν καταλυτικά για την πραγματοποίηση παραχωρήσεων προς τα λαϊκά στρώματα.
Σήμερα σίγουρα δεν είμαστε σε μια τέτοια συγκυρία., δηλαδή δε βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια μείζονα αλλαγή πολιτικής από τη μεριά των αστικών επιτελείων. Αντίθετα, η βασική στρατηγική είναι ουσιαστικά μια «φυγή προς τα εμπρός» προς μια ακόμη περισσότερο αντιλαϊκή πολιτική. Αυτό μεταφράζεται σε πίεση για ακόμη μεγαλύτερη λιτότητα, για εκμετάλλευση ενδεχόμενης αύξησης της ανεργίας ως μοχλό πειθάρχησης- τρομοκράτησης των λαϊκών στρωμάτων, για ακόμη μεγαλύτερη ελαστικοποίηση της εργασίας, για υπερεκμετάλλευση των μεταναστών, για πλήρη αποδιάρθρωση του ασφαλιστικού συστήματος και για εμπορευματοποίηση των βασικών κοινωνικών αγαθών.
Συμπέρασμα: Η κρίση αφορά όλους τους εργαζόμενους δεδομένου ότι το κόστος όλων αυτών των κρατικών αντι- κρισιακών πολιτικών θα μετακυλίεται σε αυτούς εργαζόμενους όσο δεν αναπτύσσονται εργατικοί αγώνες και συνολικότερες λαϊκές αντιστάσεις