Ενδιαφέρουσες απόψεις

Γιώργος Παππούς

Αντιμετωπίζοντας συνθήκες που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν, η αλλαγή νοοτροπίας είναι τόσο απαραίτητη σε αυτή την κρίση, όσο θα ήταν σε περίοδο πολέμου. Το σοκ που αντιμετωπίζουμε δεν είναι κυκλικό. Για την απώλεια εισοδήματος δεν φταίει κανείς απ’ όσους υποφέρουν από αυτή. Το κόστος του δισταγμού μπορεί να είναι μη αναστρέψιμο. Η μνήμη απ’ όσα υπέφεραν οι Ευρωπαίοι τη δεκαετία του 1920 είναι αρκετή».

Ο Ντράγκι έβλεπε το ναυάγιο

Είναι μήπως τα λόγια κάποιου κρατικιστή; Κάποιου μαρξιστή; Κάποιου ριζοσπάστη; Όχι. Είναι απόσπασμα του χθεσινού άρθρου του Μάριο Ντράγκι στη «ναυαρχίδα» του καπιταλισμού, στους Financial Times, ο οποίος, όπως φαίνεται, είχε πλήρη γνώση του επερχόμενου ναυαγίου στην πιο κρίσιμη ίσως διαβούλευση των Ευρωπαίων ηγετών, όπου οι Βόρειοι με μπροστάρη τη Γερμανία έβγαλαν ξεδιάντροπα τη γλώσσα στους Νότιους, ξεπερνώντας ακόμα και τις πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις για την κατάληξη της Συνόδου.

Το να επιχειρήσει κανείς να μπει στη συλλογιστική των Γερμανών, των Ολλανδών, των Φινλανδών είναι μάλλον μάταιο, καθώς μια απλή παράθεση δεδομένων κι εκτιμήσεων για την ένταση, τη χρονική διάρκεια και τα αποτελέσματα αυτής της πρωτοφανούς κρίσης, θα έπρεπε να οδηγήσει με συνοπτικές διαδικασίες στη λήψη όλων των αναγκαίων αποφάσεων, για να μη βυθιστεί η Ευρώπη και οι λαοί της στο χάος. Ωστόσο, για μια ακόμα φορά οι Βόρειοι μοιάζουν κοντόθωροι και οχυρώνονται πίσω από την ανάγκη τήρησης των κανόνων, οι οποίοι δημιουργήθηκαν υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες, για εξυπηρετήσουν τελείως διαφορετικούς σκοπούς κι έχουν προ πολλού ξεπεραστεί, όπως αποδείχθηκε στη διάρκεια της κρίσης των προηγούμενων ετών. Κι αυτό εξοργίζει, όσους υποφέρουν από τις χιλιάδες ζωές που χάνονται κι από την προοπτική να γυρίσουν δεκαετίες πίσω, όσον αφορά στο βιοτικό επίπεδο των λαών τους.

Το nein των Γερμανών στα ευρωομόλογα

        Τα μηνύματα είχαν ήδη δοθεί από τη συνεδρίαση του Eurogroup. Εκεί, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών είπε «nein» στα ευρωομόλογα, στήνοντας ένα μικρό καυγά με την Κ. Λαγκάρντ  που του απάντησε έξω από τα δόντια «είστε εκεί και δεν το έχετε καταλάβει ακόμα». Τότε πήρε το λόγο και η Φινλανδή υπουργός, η οποία χωρίς περιστροφές συντάχθηκε απολύτως με τη γερμανική γραμμή, επικαλούμενη τα… Κοινοβούλια τους κι έβαλε με τη σειρά της ένα «όχι» στην πρόταση για το αυτονόητο: την έκτακτη έκδοση ευρωομολόγου, για να καλυφθεί ο τεράστιος όγκος κεφαλαίων, που θα απαιτηθούν για τη στήριξη των οικονομικών, συνεπώς και της Ευρωζώνης. Γιατί προφανώς είναι αφελής όποιος πιστεύει ότι αν «πέσει» η Ιταλία και η Ισπανία, θα υπάρχει επόμενη ημέρα για την Ευρωζώνη, για την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τις εξαγωγικές επιδόσεις Γερμανών και Ολλανδών.
 

Το απόλυτο μηδέν για τον κορωνοϊό η πράξη αλληλεγγύης από το Ευρωπαϊκό συμβούλιο

Οι πιο ρομαντικοί εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στην τηλεδιάσκεψη των Αρχηγών, η οποία πραγματοποιήθηκε με φόντο τις χιλιάδες των θυμάτων στον ευρωπαϊκό Νότο, την αύξηση των θανάτων στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, αλλά και τις παρεμβάσεις ύψους 6 τρις δολαρίων που ετοιμάζουν οι Αμερικανοί για να στηρίξουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ποια ήταν η αντίστοιχη πράξη «αλληλεγγύης» από το κορυφαίο ευρωπαϊκό όργανο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Το απόλυτο μηδέν!!!
 

Οι Βόρειοι τάζουν βοήθεια και απαιτούν Μνημόνια

Το πλέον εξοργιστικό είναι ότι αν και δεν συμπεριλήφθηκε στο κατάπτυστο προσχέδιο του ανακοινωθέντος, οι Βόρειοι θεωρούν ότι εξαντλείται το «οπλοστάσιο» κατά της επερχόμενης λαίλαπας, με την προσφυγή στα κεφάλαια του ESM, με μόλις 2% του ΑΕΠ της κάθε χώρας και μάλιστα με Μνημόνια! Αυτή η μαγική λέξη «Μνημόνια» αποκαλύπτει, όμως, τη συλλογιστική των Βόρειων, που τα θέλουν όλα τακτοποιημένα, όλα νοικοκυρεμένα, ακόμα κι αν μαίνεται η πυρκαγιά γύρω τους.

Η οικονομική κρίση στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας προκάλεσε απώλειες πολεμικού τύπου στην Ελλάδα που χαρακτηρίστηκε «μαύρο» πρόβατο κι αντιμετωπίστηκε έτσι για μια δεκαετία, με βάση τους γερμανικούς κανόνες δημοσιονομικής- και όχι μόνο- πειθαρχίας, που διατρέχουν όλο το οικοδόμημα της Ένωσης, αλλά και με την ανοχή των Νότιων, που αντέδρασαν με καθυστέρηση και ατολμία απέναντι στο Βερολίνο. Δεν ήταν, όμως, μόνο η Ελλάδα που πιέστηκε μέχρι ασφυξίας. Τα ποσοστά φτώχειας και κοινωνικής ανισότητας ανέβηκαν, δημιούργησαν κοινωνικές εντάσεις και εκρήξεις, ενώ η γερμανική γραμμή έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην απόσχιση των Βρετανών από την Ένωση.

Οι αισιόδοξοι βλέπουν την κρίση του κορωνοϊού ως καταλύτης για κοσμογονικές αλλαγές

Το απαισιόδοξο και δυστυχώς βασικό σενάριο σε όλες τις αναλύσεις των τελευταίων εβδομάδων, είναι ότι οι γερμανικές εμμονές μπροστά σε μια τέτοια πρωτοφανή κρίση, που ουσιαστικά μπλοκάρουν τα αναγκαία ακραία μέτρα στήριξης των οικονομιών, θα ενισχύσουν τους εθνικισμούς, θα πυροδοτήσουν φυγόκεντρες δυνάμεις και στην καλλίτερη περίπτωση η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εκφυλιστεί σε μια αποδυναμωμένη ζώνη εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών, μακριά από το όραμα της Ολοκλήρωσης. Υπάρχουν και οι αισιόδοξοι, που πιστεύουν ότι αυτή η κρίση, μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για κοσμογονικές αλλαγές στη δομή, λειτουργία και φιλοσοφία της Ένωσης. Η απάντηση θα δοθεί πολύ σύντομα.