Ενδιαφέρουσες απόψεις

Γράφει ο Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Όλη η ουσία με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους βρίσκεται στο να μπορεί ο πολίτης να διευκολύνεται στις συναλλαγές του με το δημόσιο, αλλά ταυτόχρονα να προστατεύονται απολύτως τα προσωπικά δεδομένα του.

Γιατί διαφορετικά εγείρονται πολύ σοβαροί κίνδυνοι.

Και προφανώς δεν αφορούν και δεν περιορίζονται απλώς στο ενδεχόμενο να λάβεις ένα ακόμη προεκλογικό email από έναν υποψήφιο.

Να το πω απλά: όταν ο πολίτης δίνει τα στοιχεία του στο δημόσιο, για να εγγραφεί σε μια εφαρμογή ή για να κάνει χρήση κάποιας δυνατότητας για τη διεκπεραίωση μιας διοικητικής πράξης, το κάνει με την πεποίθηση ότι ούτε το email του, ούτε το τηλέφωνό του, ούτε η διεύθυνσή του, ούτε το ΑΦΜ, ούτε οι κωδικοί taxisnet υπάρχει το παραμικρό ενδεχόμενο -πόσο μάλλον συνειδητή παραβίαση του νόμου- να πέσουν σε λάθος χέρια και άρα να αντιμετωπίσει πολύ μεγάλα προβλήματα.

Μόνο που στην υπόθεση με τη λίστα email που έφτασε στα χέρια της Άννας Μισέλ Ασημακοπούλου έγινε ακριβώς αυτό. Στοιχεία που οι πολίτες έδωσαν στο κράτος για να κάνουν τη δουλειά τους, έχοντας τη βεβαιότητα και τη διαβεβαίωση όμως ότι το κράτος αυτά τα δεδομένα θα τα προφυλάξει, κατέληξαν εκεί που δεν έπρεπε: στα χέρια ενός ιδιώτη, εν προκειμένω μιας υποψήφιας ευρωβουλεύτριας που κάνει προεκλογική εκστρατεία.

Με εύλογο και αναπόφευκτο το ερώτημα εάν έχουν υπάρξει και άλλες ανάλογες «εξυπηρετήσεις» σε βουλευτές και πολιτευτές της κυβερνητικής παράταξης και εάν γενικά υπάρχει ή όχι μια παράλληλη – και εξ’ ορισμού παράνομη – «αγορά» για τα δεδομένα που διαρκώς συλλέγει το κράτος από τους πολίτες.

Όπως και το ερώτημα εάν υπάρχουν μέσα στην κυβερνητική παράταξη δίκτυα και κέντρα που σε μια κυνική εκδοχή του ο «σκοπός αγιάζει τα μέσα» και με στόχο μικροπολιτικά ή αλλότρια ή προσωπικά οφέλη κινούνται υπόγεια και -συχνά- παράνομα, ακόμη και όταν αυτό ρίχνει βαριά σκιά στον «ψηφιακό μετασχηματισμό» της χώρας, που ήταν ένα από τα ισχυρά κυβερνητικά χαρτιά ή δημιουργεί ακόμη πιο σημαντικά προβλήματα.

Δίκτυα και κέντρα που συχνά δεν στοχοποιούν μόνο προς τα έξω, αλλά και προς τα μέσα, και τα οποία έχουν δώσει δείγματα γραφής, για παράδειγμα με το πώς διαχειρίζονται τη δημοσιότητα, όταν φτιάχνουν μηχανισμούς προπαγάνδας (ακόμη και στο όνομα της… αλήθειας) που περιλαμβάνουν από… μαχητές των κοινωνικών δικτύων έως δημοσιογράφους και ΜΜΕ που σιτίζονται στη γκρίζα ζώνη ανάμεσα σε κρατική διαφήμιση και επιχειρηματικές εξυπηρετήσεις.

Δίκτυα και κέντρα που «πιστώνονται» το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν έχει δείξει και τα καλύτερα δείγματα γραφής σε σχέση με ζητήματα που αφορούν την προστασία των προσωπικών δεδομένων και συνολικότερα τις εγγυήσεις κράτους δικαίου.

Γιατί έχει ήδη υπάρξει και η υπόθεση των υποκλοπών, που σχετίζεται άμεσα με προστασία προσωπικών δεδομένων, δικαιωμάτων και ατομικών ελευθεριών, μια υπόθεση για την οποία η κυβέρνηση αρνείται ακόμη πεισματικά να αναλάβει την ευθύνη που της αναλογεί, και η οποία στο κέντρο της -σύμφωνα με τα στοιχεία των ερευνών- έχει και τον ανιψιό και πρώην γραμματέα του πρωθυπουργού Γρηγόρη Δημητριάδη. Και όπου κάποια από τα παραπλανητικά μολυσμένα μηνύματα με το παράνομο κατασκοπευτικό λογισμικό είχαν τη μορφή των οικείων μηνυμάτων sms για την υπενθύμιση του εμβολιασμού για Covid-19.

Όλα αυτά παραπέμπουν σε ένα ευρύτερο πρόβλημα που μπορεί να περιγραφεί και ως αλαζονεία της εξουσίας (και μάλιστα στην ιδιαίτερη μορφή της αλαζονείας της εξουσίας του «διαδρόμου» και της «σκιάς) και περιφρόνηση για το κράτος δικαίου και τους περιορισμούς που θέτει στην αυθαιρεσία της πολιτικής εξουσίας.

Ένα πρόβλημα που το έχουν αναδείξει όχι μόνο τα κόμματα της αντιπολίτευσης αλλά και ψηφίσματα του ευρωκοινοβουλίου τα οποία η κυβέρνηση συνεχίζει να αγνοεί επιδεικτικά.

Πιθανώς κάποιοι ποντάρουν στον κυνικό υπολογισμό ότι οι άνθρωποι πια δεν εξεγείρονται για θέματα δημοκρατίας. Παραβλέποντας ότι όταν ήδη σωρεύεται δυσαρέσκεια για διάφορους λόγους, από την ακρίβεια έως τη διάχυτη αίσθηση ότι υπάρχει ατιμωρησία, τότε και τα ζητήματα δημοκρατίας και κράτους δικαίου έρχονται και συνεισφέρουν στην οργή της κοινωνίας, χωρίς να αποκλείεται μάλιστα να λειτουργήσουν κάποια στιγμή ως και η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι. Γιατί πάντα τα θέματα αυτά απασχολούν τους πολίτες ακόμη και όταν αυτό δεν καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις ή δεν έχει χειροπιαστές επιπτώσεις για την εκάστοτε εξουσία.

Η κυβέρνηση έχει πιστέψει μέχρι τώρα ότι μπορεί με επιλεκτικές «θυσίες» και αποπομπές του ενός ή του άλλου προσώπου να μειώνει το πολιτικό κόστος και τελικά να «προστατεύει» επικοινωνιακά τον ίδιο τον πρωθυπουργό.

Μόνο που το πρόβλημά της δεν έρχεται απ’ έξω. Αλλά από το ίδιο το εσωτερικό της. Από τις πρακτικές που αναπτύσσονται και τις «ατζέντες» που ξεδιπλώνονται από ανθρώπους που στην πραγματικότητα ποτέ δεν εγκατάλειψαν τους διαδρόμους της εξουσίας. Και αυτό σημαίνει τελικά μια ανοιχτή πολιτική πληγή που δεν θεραπεύεται ούτε με εξιλαστήρια θύματα ούτε με αποδιοπομπαίους τράγους.

Γιατί η πολιτική ευθύνη δεν είναι κάτι από το οποίο μπορεί κανείς εύκολα να ξεφύγει, ούτε να απαλλαγεί.

ΥΓ. Στις «θυσίες» αυτής της υπόθεσης και ο γραμματέας Ελλήνων της Διασποράς της Νέας Δημοκρατίας Νίκος Θεοδωρόπουλος, που τώρα θα έχει την ευκαιρία να στοχαστεί ότι κάποιες φορές η υπέρμετρη φιλοδοξία είναι η βασιλική οδός για μια γρήγορη και απότομη πτώση. Για την οποία ευθύνεται ο ίδιος και η εμπλοκή του στην υπόθεση αυτή, ίσως και όσοι τον επέλεξαν για τη θέση, και όχι, προφανώς, όσοι έγκαιρα υπέδειξαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με το όχι και τόσο «χρυσό» βιογραφικό του…