Η πατέντα, η πολιομυελίτιδα και ο Μπουρλά
Αιχμές από τον Γιώργο Βέλτσο.
Δεν είμαι ικανοποιημένος αν συγκρίνω τις ετήσιες απολαβές των 25 εκατομμυρίων δολαρίων του Αμερικανο-ελληνο-εβραίου Αλμπερτ Μπουρλά με τον αριθμό των θανάτων (5,4 εκατ.) από κορωνοϊό: οι θάνατοι θα έπρεπε να είναι λιγότεροι.
Είμαι όμως ευγνώμων – αν και παθών – στον δόκτορα Τζόνας Σολκ, που ανακάλυψε, το 1955, το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας χωρίς κανένα κέρδος – όπως εκ των υστέρων είχα εγώ, το 1949, που δεν το πρόφτασα.
Οταν ρωτήθηκε λοιπόν για το ποιος έχει την πατέντα του εμβολίου του, απάντησε: «Δεν υπάρχει πατέντα. Μπορείς να πατεντάρεις τον ήλιο;».
Ο Σολκ όμως δεν έκλεινε βιαστικά το τηλέφωνο στους αφρικανούς ηγέτες, ούτε «ξεβρακώθηκε» μιλώντας με τον Νετανιάχου, ούτε διαπραγματεύτηκε σκληρά με την Ούρσουλα. Επιπλέον, οι θαμώνες των ακριβότερων εστιατορίων δεν τον χειροκρότησαν όρθιοι όταν έμπαινε, ούτε οι δύο πιλότοι του ιδιωτικού του τζετ στέκονταν σε στάση προσοχής όταν κατέβαινε στο J.F.K.
Ο Σολκ όμως γιόρτασε με όλους τους Αμερικανούς τη 12η Απριλίου 1955 ως εθνική τους γιορτή.
Και επειδή καμία διαθήκη δεν προηγείται της κληρονομιάς, όπως λέει ο Ρενέ Σαρ, ο Σολκ άφησε την ανιδιοτέλεια ως «κληρονομιά», αφήνοντας για τον Μπουρλά τη «διαθήκη».
Ο Φίλιπ Ροθ σε ένα σπουδαίο μυθιστόρημα πάνω στον ιό της πολιομυελίτιδας, τη «Νέμεση» (εκδόσεις Πόλις), δίνει στον Μπουρλά – και σε κάθε ιδιοτελή ευεργέτη επιχειρηματικής όσο και φοροτεχνικής προελεύσεως – την απάντηση μέσω του ήρωά του Μπακ Κάντορ: «Πόσο αδύναμοι είμαστε όλοι μπροστά στη δύναμη των περιστάσεων». Καμιά φορά, και πόσο κερδισμένοι βγαίνουμε.