Φόβοι επαπειλούμενης κοινωνικής έκρηξης στη νότια Ιταλία
Του Κώστα Ράπτη
Στη βόρεια Ιταλία, μαίνεται η υγειονομική κρίση, με τις χιλιάδες νεκρών από τον κορονοϊό. Όμως τα βλέμματα της ιταλικής κυβέρνησης στρέφονται σταδιακά με ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία στην νότια Ιταλία, όπου η καραντίνα δημιουργεί εκρηκτικό κοινωνικό κλίμα.
Ο Νότος αποτελεί βέβαια την φτωχότερη περιοχή της Ιταλίας, με υψηλά ποσοστά ανεργίας (άνω του 18% σε Σικελία, Καλαβρία και Καμπανία), αλλά και υψηλά ποσοστά άτυπης απασχόλησης, καθώς η "μαύρη οικονομία” υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε 211 δισ. ευρώ και εμπλέκει 3,7 εκατ. εργαζόμενους. Τούτο σημαίνει ότι μεγάλος αριθμός έγκλειστων κατ' οίκον Ιταλών στερείται, όσο περνούν οι μέρες, τη δυνατότητα να συντηρηθεί στοιχειωδώς.
"Αρχίζουμε να βλέπουμε ανθρώπους που πεινούν, γιατί δεν μπορούν να εργασθούν ή γιατί δεν έχουν μόνιμη εργασία ή για πολλούς λόγους” ανέφερε και ο Πάπας Φραγκίσκος στο μήνυμα "Urbi et Orbi” που εκτάκτως έστειλε την Παρασκευή από την κενή από προσκυνητές πλατεία του Αγίου Πέτρου.
Στη Σικελία πληθαίνουν οι περιπτώσεις των ανθρώπων οι οποίοι δηλώνουν στα ταμεία των σούπερ-μάρκετ ότι μετά από τρεις εβδομάδες επιβεβλημένης αεργίας δεν έχουν να πληρώσουν και ήδη στο Παλέρμο και την Κατάνια έχουν σημειωθεί συγκρούσεις με ομάδες απελπισμένων πελατών.
Στο διαδίκτυο η οργή ξεχειλίζει – όχι μόνον για τη στάση της Ε.Ε. και ειδικά της Γερμανίας, που ως στόχος μοιάζει πια να ενώνει όλους τους Ιταλούς, αλλά και για το φάσμα της πείνας που απειλεί προοπτικά τις λιγότερο προνομιούχες κοινωνικές κατηγορίες του Νότου. Κάποιες φορές τα οργισμένα διαδικτυακά μηνύματα μετατρέπονται σε εκκλήσεις για εφόδους εναντίον των πολυκαταστημάτων και της αστυνομίας. Αυτό ακριβώς πράττει λ.χ. η κλειστή ομάδα "Εθνική Επανάσταση” του Facebook, η οποία σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας La Repubblica έχει 2.600 μέλη.
Ήδη στα τρία μεγαλύτερα σούπερ-μάρκετ του Παλέρμο αναπτύχθηκε αστυνομική φρουρά και ο δήμαρχος της πόλης Λεολούκα Ορλάντο μιλώντας στην εφημερίδα La Stampa προειδοποιεί: "Ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει σύντομα. Αν η βοήθεια από την κυβέρνηση καταφθάσει σε δύο εβδομάδες και χρειαστούν άλλες δύο εβδομάδες για την διανομή της, το ρίσκο είναι μεγάλο. Η δυσφορία θα μετατραπεί σε βία”.
Και βέβαια υπάρχουν πάντα και οι επιδημιολογικοί κίνδυνοι, καθώς, όπως αναφέρει η εφημερίδα Corriere della Sera, κατά τους ελέγχους του Σαββάτου, διαπιστώθηκε μεγάλος αριθμός ανθρώπων που παραβίαζαν τους κανόνες καραντίνας, συμπεριλαμβανομένων και 50 θετικών στον κοροναϊό.
Την κατάσταση επιδεινώνει η χρεωκοπία της εταιρείας Tirrenia, η οποία από τη Δευτέρα διέκοψε τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις της με την Σικελία, τη Σαρδηνία και τα μικρότερα ιταλικά νησιά.
Δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί ιθύνοντες που εκφράζουν φόβους για επαπειλούμενη κατάρρευση της έννομης τάξης, υποκινούμενη ενδεχομένως από το ισχυρό στον Νότο οργανωμένο έγκλημα, το οποίο θα μπορούσε να πάρει στα χέρια του τον ρόλο του κράτους, αλλά και του εμφανούς ιδιωτικού τομέα.
Η Κόζα Νόστρα στη Σικελία, η Καμόρα στη Νάπολι, η Ντράγκετα στην Καλαβρία και η Σάκρα Κορόνα στην Απουλία έχουν στα χέρια τους άφθονη ρευστότητα από το ναρκεμπόριο, ώστε να είναι σε θέση να λειτουργήσουν ως πιστωτής απελπισμένων μικροεπαγγελματιών ή και να προχωρήσουν σε εκτεταμένες εξαγορές επιχειρήσεων.
"Κανείς δεν θα αφεθεί μόνος του” διαβεβαιώνει ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, η κυβέρνηση του οποίου ανακοίνωσε το Σαββατοκύριακο τη θέσπιση διατροφικών vouchers ύψους 400 εκατ. ευρώ για οικογένειες σε κατάσταση ανάγκης (επιπλέον των 4,3 δισ. ευρώ που διατίθενται ως άμεση βοήθεια στους δήμους).
Το βέβαιο πάντως είναι ότι με περισσότερους από 11.000 νεκρούς και 101.000 κρούσματα η λήξη της καραντίνας στην Ιταλία δεν πρόκειται να έλθει στις αρχές Απριλίου, οπότε λήγει η παρούσα φάση των έκτακτων μέτρων. Και οι πρώτες εκτιμήσεις για το οικονομικό κόστος κάνουν λόγο για μείωση του ιταλικού ΑΕΠ κατά περίπου 7%.