Το τέλος του συνδικαλισμού
Η εικόνα ενός συνεδρίου της ΓΣΕΕ, που γίνεται με καθυστέρηση αφού δεν μπόρεσε να ολοκληρωθεί την προηγούμενη φορά, που δεν διατυπώνει καμία τοποθέτηση για την πραγματικότητα και τις ανάγκες των εργαζομένων και που χρειάζεται την παρουσία των ΜΑΤ για να πραγματοποιηθεί, αποτυπώνει με τον πιο έντονο τρόπο την κρίση και τη βαθύτερη ανυποληψία του επίσημου συνδικαλιστικού κινήματος σε μια εποχή που το μεγαλύτερο μέρος των μισθωτών βρίσκονται στο στόχαστρο της συνεχιζόμενης λιτότητας και της έντασης της εργασιακής επισφάλειας.
Μια συνδικαλιστική γραφειοκρατία, συνηθισμένη σε όλων των ειδών τις συναλλαγές με την εργοδοσία ή το κράτος, χρόνια τώρα διεκδικεί να είναι το «συνδικαλιστικό κίνημα» της χώρας, την ώρα που είναι αποκομμένη από τον μεγάλο όγκο των εργαζομένων, που βιώνουν στον ιδιωτικό τομέα συνθήκη συνδικαλιστικής ερήμου και αισθάνονται ανυπεράσπιστοι απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία. Στους περισσότερους μεγάλους εργασιακούς χώρους, οι εργαζόμενοι ουσιαστικά δεν έχουν αισθανθεί ποτέ την άμεση παρουσία και δράση των συνδικάτων, την ώρα που μπορεί να βλέπουν κατά καιρούς «εκπροσώπους των εργαζομένων» να εμφανίζονται στην τηλεόραση και να μιλούν εξ ονόματος τους. Ακόμη χειρότερα, συχνά η συνδικαλιστική γραφειοκρατία αντιμετώπισε εχθρικά σωματεία και πρωτοβουλίες που επέλεξαν πιο μαχητική διεκδίκηση. Την ίδια ώρα, η κριτική του ΠΑΜΕ και άλλων τάσεων, μπορεί να εντοπίζει πλευρές του προβλήματος, όμως μέχρι τώρα απουσιάζει αυτό που θα μπορούσε να είναι το αντίπαλο δέος.
Αυτό σημαίνει ότι σήμερα η ΓΣΕΕ είναι μηχανισμός που συντελεί στην επιδείνωση της θέσης των εργαζομένων. Αντί να συμβάλλει στην ανασυγκρότηση της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της διεκδίκησης, διευκολύνει την εμπέδωση των χαμηλών μισθών και του περιορισμού των δικαιωμάτων των εργαζομένων που είναι σε εξέλιξη όλη την τελευταία δεκαετία. Μένει να δούμε εάν μέσα σε όλο αυτό το τοπίο κρίσης θα αναδειχθούν, με πρωτοβουλία των ίδιων των εργαζομένων, οι μορφές εκείνες αντίστασης που θα διαμορφώσουν όχι ένα νέο συνδικαλισμό, αλλά νέο εργατικό κίνημα