Ενδιαφέρουσες απόψεις

Την ώρα που μαθαίνονταν τα τελικά αποτελέσματα από τους καύκους (caucases) της Νεβάδας, ο αδιαμφισβήτητος νικητής, Μπέρνι Σάντερς, μιλούσε στο Σαν Αντόνιο του Τέξας. Ενώ δινόταν ανταπόκριση, ζωντανά, από δημοσιογράφο του CNN, οι πολίτες που παρευρίσκονταν, οι περισσότεροι νέοι, φώναζαν ένα σύνθημα που έρχεται από πολύ παλιά και πολλοί λίγοι θα περίμεναν να ακουστεί σε συγκέντρωση Δημοκρατικού υποψήφιου για το χρίσμα στις ΗΠΑ, ενταγμένο σε μια παλιά επαναστατική συνομιλία που είχε πρωτοδιατυπώσει η Ασάτα Σακούρ. Kαι που καταλήγει: «Δεν έχουμε τίποτε να χάσουμε πάρα τις αλυσίδες μας!»

Λίγο αργότερα, ο ίδιος ο Μπέρνι Σάντερς θα τουίταρε, απευθυνόμενος και προς τους ρεπουμπλικάνους και, το κυριότερο, και προς δημοκρατικούς, «Δεν μπορείτε να μας σταματήστε!».

Η πορεία του προς το χρίσμα ήδη μετατρέπεται σε μοναδική. Δεν είναι μόνο το γεγονός πως είναι ο πρώτος υποψήφιος στην ιστορία των εκστρατειών για το χρίσμα των  Δημοκρατικών που παίρνει την πρωτιά και στα τρία πρώτα προκριματικά: ο Μπέρνι έχει ήδη λάβει τις περισσότερες ψήφους (popular vote) στην Άιοβα, βγήκε πρώτος στο Νιου Χαμσάιρ και πήρε καθαρά και με τεράστιο προβάδισμα τη Νεβάδα (47%, έναντι 21% του δεύτερου, Τζο Μπάιντεν), ποσοστό που δείχνει ότι η υποψηφιότητα του έχει ξεφύγει πια από κάθε πρόβλεψη και οι υποστηριχτές του αυξάνονται με πολύ υψηλό ρυθμό.

Όσο εντυπωσιακό και αν είναι αυτό καθ’ αυτό το σερί, όσα συμβαίνουν παράλληλα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά, ακόμη κι αν ο Μπέρνι κάνει ανοίγματα προς το (αμερικάνικων προδιαγραφών) κέντρο των Δημοκρατικών και τις πρώτες υποχωρήσεις στην ατζέντα της Εξωτερικής του πολιτικής.

Ήδη, το λαϊκό κίνημα που επιδιώκει έχει αρχίσει να δρα, και εμφανίζεται και οργανωμένο και πολύ πιο προοδευτικό από ότι ίσως περιμέναμε. Τα πρώτα σημάδια βρίσκονται στην διαδικασία της Άιοβα, και τον τρόπο που οι εθελοντές παρατηρητές της καμπάνιας του Μπέρνι κατάφεραν να νικήσουν τη μηχανή των Δημοκρατικών και να μην επιτρέψουν ατασθαλίες. Όμως αυτά δεν ήταν τίποτε μπροστά σε όσα σηματοδοτούν ήδη η Νεβάδα και το Τέξας, εν όψει της Σούπερ Τρίτης, στις 3/3, οπότε και ψηφίζουν 14 πολιτείες, μεταξύ των οποίων η Καλιφόρνια και το Τέξας, πολιτείες με πολύ μεγάλο αριθμό εκλεκτόρων. Μετά την Σούπερ Τρίτη, που όλα δείχνουν ότι και πάλι θα βρει το Μπέρνι πρώτο, θα έχει ψηφίσει το 37%, και η εικόνα θα έχει ξεκαθαρίσει, ενώ τέλη Μαρτίου θα έχουμε τα αποτελέσματα άνω του 60%.

Τα οικονομικά της εκστρατείας του Μπέρνι, επίσης πάνε πολύ καλά. Για μια εκστρατεία που στηρίζεται αποκλειστικά στις λαϊκές δυνάμεις και στις μικρές συνδρομές, το γεγονός ότι μάζεψε μόνο το Γενάρη 25 εκατομμύρια δολάρια και μόνο την ημέρα του τηλεοπτικού διαλόγου (debate) στη Νεβάδα σχεδόν τρία εκατομμύρια δολάρια, δείχνει το μέγεθος της υποστήριξης και αποτελεί άλλο ένα χωρίς προηγούμενο γεγονός. Είναι η μεγαλύτερη οικονομική «μπάγκα» μεταξύ των υποψηφίων για το χρίσμα, με την εξαίρεση του δισεκατομμυριούχου Μπλούμπεργκ.

Όμως και πάλι, τίποτε δεν έχει την ισχύ ενός παλιού καλού σοσιαλιστικού συνθήματος που ακούγεται «βαθιά στην καρδιά του Τέξας», όπως το διατύπωσε μια ένοπλη Μαύρη Πάνθηρας που διέφυγε στην Κούβα, ή, ακόμη περισσότερο, την σημασία που έχει η στάση των μελών του ισχυρού σωματείου των εργαζόμενων στο χώρο της εστίασης και των ξενοδοχείων, στη Νεβάδα του Λας Βέγκας.

Στη Νεβάδα, το εντυπωσιακό 47% οφείλεται στην ψήφο των νέων, των ισπανόφωνων και, για πρώτη φορά, και μιας μερίδας των κεντρώων ψηφοφόρων, ηλικίας 45-65, που μετακινήθηκαν προς το Μπέρνι μετά τα πρώτα αποτελέσματα, επιβεβαιώνοντας ότι «αν είσαι πρώτος στην Άιοβα και το Νιου Χαμσάιρ σημαίνει τα πάντα, αν δεν είσαι δε σημαίνει τίποτε». Όμως, το πιο ισχυρό μήνυμα από την αναμέτρηση της Νεβάδας δεν ήταν αυτό. Ήταν η στάση των 60.000 μελών του σωματείου των εργαζομένων στα ξενοδοχεία και την εστίαση που, αγνοώντας τα μηνύματα από την κορυφή, ξεκάθαρα εναντίον του Μπέρνι, τον στήριξαν απόλυτα. Πέντε στους επτά καύκους (caucases) των εργαζομένων στα καζίνο του έδωσαν απόλυτη πλειοψηφία.

Η ηγεσία του σωματείου αντιτίθεται στο Μπέρνι λόγω του προγράμματος «Περίθαλψη για Ολους». Μόλις πρόσφατα έκλεισε μια συμφωνία για ιδιωτική περίθαλψη, ιδιαίτερα συμφέρουσα με αμερικάνικους όρους, και θεωρεί βλαπτική προς αυτήν την επικράτηση του Σάντερς: αυτή τουλάχιστον είναι η επίσημη δικαιολογία.

Οι κατηγορίες για σοσιαλισμό, για ρωσική παρέμβαση υπέρ του Μπέρνι, οι προκλητικές ερωτήσεις που προσπαθούν να τον παρουσιάσουν ως μη επαρκώς πατριώτη, ως τώρα έχουν δεχθεί τις κατάλληλες απαντήσεις και από τον ίδιο και από τους υποστηρικτές της υποψηφιότητάς του. Ακόμη κι αν μετακινείται ελαφρώς σε πιο αποδεκτές για το σύστημα των Δημοκρατικών θέσεις, παραμένει η πιο αριστερή πρόταση στο πεδίο της μάχης, και, όπως φαίνεται, με τον λαϊκό του στρατό να μεγαλώνει. Η νίκη του μοιάζει να είναι στο χέρι των πολιτών και η πολυδιάσπαση του κεντρώου και του συντηρητικού χώρου στο κόμμα τον βοηθά. Το ρεύμα στη βάση μόνο μεγαλώνει. Ο αληθινός κίνδυνος, από το εσωτερικό του κόμματος, θα εμφανιστεί, λογικά, όταν  το τοπίο ξεκαθαρίσει και μειωθεί ο αριθμός των υποψηφίων για το χρίσμα – μετά τη Σούπερ Τρίτη ή, το αργότερο, τέλη Μαρτίου. Ως τότε, και αν συνεχίσει την επιθετικότατη πολεμική της κατά του Μπλούμπεργκ η Ελίζαμπεθ Γουώρεν, ο δισεκατομμυριούχος θα έχει βγει από το παιγνίδι – όπως, όμως, και η Γουώρεν, που βλέπει τη βάση της να φεύγει μαζικά προς το Μπέρνι, παρ’ ότι τα προοδευτικά μέσα την παίζουν συνεχώς, σε αντίθεση με τον Σάντερς που δεν έχει τηλεοπτική «φωνή», αλλά μόνον αντιπάλους. Όσο για το Τζο Μπάιντεν, μπορεί να χαιρέτησε την δεύτερη θέση που πήρε στη Νεβάδα ως νίκη, αλλά ξέρει και ο ίδιος ότι τα πράγματα δεν είναι καλά: «Πάμε τώρα να πάρουμε τη Νότια Καρολίνα και να επιστρέψουμε (στην κούρσα)», δήλωσε από του βήματος, μιλώντας στους οπαδούς του. Και την Καρολίνα να πάρει, όμως, και να έχει πρωτιά, χωρίς ένα γερό ποσοστό στη Σούπερ Τρίτη, μέλλον δεν έχει. Ειδικά καθώς το κυρίως σώμα των υποστηρικτών του, οι αφροαμερικάνοι, ήδη φαίνεται να μετακινούνται και εκείνοι προς το Σάντερς.

Σε υποχώρηση και ο «Δήμαρχος Πητ» Μπούτατζιτζ, που έπεσε αρκετά χαμηλά στη Νεβάδα, επιβεβαιώνοντας ότι το σύστημα των Δημοκρατικών δεν έχει καταφέρει ακόμη να στρέψει προς αυτόν τον κύριο όγκο των κεντρώων και συντηρητικών του ψηφοφόρων, που συνεχίζει να πολυδιασπάται.

Οπως έγραψε το Πολίτικο, η εικόνα σήμερα είναι πολύ καθαρή: Ο μόνος που μπορεί να κάνει το Μπέρνι Σάντερς να χάσει το χρίσμα, είναι ο ίδιος ο Μπέρνι Σάντερς.