Εκδότης: Τόπος
Σειρά: Σειρά Σύγχρονη Ριζοσπαστική Θεωρία
Σελίδες: 352
Σχήμα: 17 x 24
ISBN: 978-960-499-109-9
Κρίση και κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα
Κρίση και κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα
Σακελλαρόπουλος Σπύρος
Σελ.: 352
Σχήμα: 17x24
ISBN: 978-960-499-109-9
Τιμή: 20,90 €
Τιμή online: 19,00 €
Κωδικός Ευδόξου: 41959426
1η έκδοση: Noέμβριος 2014
Ποια είναι τα αίτια της τρέχουσας οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα; Σε ποιο βαθμό σχετίζονται με την παγκόσμια και ευρωπαϊκή οικονομική κρίση; Θα μπορούσε η εκδήλωση της ελληνικής κρίσης να είχε αποφευχθεί; Τι οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα δημιούργησε η εφαρμογή των μνημονίων; Ποια κοινωνικά στρώματα επωφελούνται από την κρίση; Υπάρχει μια συνεκτική στρατηγική της ελληνικής άρχουσας τάξης για διέξοδο από την κρίση; Ποιες αλλαγές επήλθαν στο εσωτερικό του κράτους και στο κομματικό σύστημα; Μπορεί η Ελλάδα σήμερα να θεωρηθεί ένα είδος προτεκτοράτου;
Μπορούμε ακόμα να μιλάμε για ύπαρξη κοινωνικών τάξεων κι αν ναι, η μαρξιστική προσέγγιση είναι επαρκές θεωρητικό εργαλείο για την ανάλυσή τους; Ποια είναι η σύγχρονη θεωρητική συζήτηση περί κοινωνικής διαστρωμάτωσης; Ποιοι οι μετασχηματισμοί στην κοινωνική διαστρωμάτωση της Ελλάδας από το 1981 μέχρι το 2009 που ξεκίνησε η οικονομική κρίση; Σε ποιο βαθμό η μνημονιακή πολιτική επηρέασε την ταξική δομή της χώρας;
Σε όλα αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει το παρόν βιβλίο, συνδυάζοντας την ανάδειξη θεωρητικών ζητημάτων, όπως το σύγχρονο κράτος και η κοινωνική διαστρωμάτωση, με τις εμπειρικές εξελίξεις σε οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.
Παρουσίαση στου βιβλίου στην Εποχή
(...) το βιβλίο του Σ. Σακελλαρόπουλου αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο κατανόησης και ερμηνείας της παρούσας κρίσης που συνδυάζει το κατανοητό και προσιτό ύφος με τη θεωρητική εμβάθυνση, την επιστημονική δεοντολογία με την πολιτική ριζοσπαστική οπτική. Στέκεται κριτικά απέναντι στις κυρίαρχες αφηγήσεις για την κρίση, αποκαλύπτοντας την άβολη αλήθεια που αυτές προσπαθούν να συσκοτίσουν: η κρίση δεν είναι φυσικό φαινόμενο, ούτε ελληνική ιδιαιτερότητα. Είναι εγγενές χαρακτηριστικό του καπιταλισμού και η πιο βίαιη και κρυστάλλινη απεικόνιση της πάλης των τάξεων.
Δ. Τζαρέλας, Εφημερίδα Εποχή, 22.03.15
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Παρουσίαση στην εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς
Αυτό που θέλω να επισημάνω στο βιβλίο του Σακελλαρόπουλου, πέρα από τα πάντοτε τεκμηριωμένα επιχειρήματά του, είναι ότι δεν μιλά από καθέδρας αλλά και ως άνθρωπος που μετέχει ενεργά στους κοινωνικούς αγώνες και τις πολιτικές διεργασίες. Έχει σημασία και η γραφή του που μας βοηθά να κατανοήσουμε πιο δύσκολα θέματα και πιο λεπτές αποχρώσεις όσων συμβαίνουν γύρω μας. Είναι ένα βιβλίο που αξίζει να συζητηθεί. Θα το χάριζα ευχαρίστως σε όσους θέλουν να έχουν ανοικτά τα μάτια και τα αφτιά τους για ό,τι συνέβη αλλά και για ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει…
Κώστας Στοφόρος, Δρόμος της Αριστεράς , 14.01.15
Διαβάστε ολόκληρη την παρουσίαση εδώ
Παρουσίαση στο in2life
Δεν είναι λίγοι αυτοί που θέλουν πραγματικά να παρακολουθούν τα της ελληνικής κρίσης και δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα με τον όγκο των σχετικών πληροφοριών και με τις επιδράσεις που καταγράφηκαν και καταγράφονται στην ελληνική κοινωνία από το 2010 και μετά.
Τις ημέρες μάλιστα αυτές οι συγκεντρωμένες πληροφορίες για το τι συνέβη και ποιες είναι οι πραγματικές του διαστάσεις σε ό,τι αφορά τους πολίτες, τα κόμματα και την ίδια την κοινωνία γίνεται πραγματικά πολύτιμος σύμβουλος για τον υπεύθυνο ψηφοφόρο.
Το βιβλίο του Σπύρου Σακελλαρόπουλου «Κρίση και Κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα» επιχειρεί να απαντήσει σε αυτά και σε άλλα ερωτήματα που σχετίζονται με την Ελλάδα στη μνημονιακή εποχή. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου ο αναγνώστης θα βρει μια πλήρη περιγραφή της κρίσης και των αιτίων της από το 2009 έως το 2014 με οικονομικά στοιχεία και με εύληπτα συμπεράσματα. Στο ίδιο πλαίσιο εξετάζονται επιμέρους οι τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης, οι μετασχηματισμοί του κράτους και η κρίση του κομματικού συστήματος. (…)
Στο δεύτερο μέρος ο συγγραφέας εξετάζει την διαστρωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας από το 1981 έως το σήμερα και εφαρμόζει διάφορες θεωρητικές μεθοδολογίες κοινωνιολογικής ανάλυσης πάνω στην ελληνική περίπτωση διερευνώντας την φύση της μαρξιστικής και λενινιστικής προσέγγισης «τάξης» και αμφιβάλει για το σύγχρονο νόημά τους στην ελληνική πραγματικότητα. Εξάλλου, εξετάζεται και η σύγχρονη θεωρητική παραγωγή γύρω από την κοινωνική διαστρωμάτωση.
Το τμήμα του βιβλίου όπου αναλύεται η πορεία της κοινωνικής διαστρωμάτωσης στην Ελλάδα είναι χωρισμένο σε χρονικές περιόδους (1981-1985, 1985-1989, 1991- 2001, 2001-2009 και 2009-2014) και παρακολουθεί τον μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας μέχρι την έλευση της κρίσης και τις αλλαγές των ποσοστών ανάμεσα στην αγροτική τάξη, την αστική τάξη, τους εργάτες, τους παραδοσιακούς μικροαστούς κλπ. Μέσα από τις εξελίξεις στην κοινωνική διαστρωμάτωση των ετών 2009-2014 φαίνεται άλλωστε εναργέστερα και η επίπτωση της κρίσης στη χώρα. (…)
Αν και τα δύο μέρη του μοιάζουν ετερόκλητα, ολόκληρο το βιβλίο ποτέ δεν χάνει την επαφή με το προκείμενο: Την κατανόηση της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας σε βάθος και πέρα από την κρούστα των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων και της ογκώδους και χαοτικής πληροφόρησης. Ο αναγνώστης του, ακόμη και αν διαφωνήσει ιδεολογικά θα έχει σκεφτεί και θα έχει βελτιώσει την κατανόηση της καθημερινότητα όλων μας.
in2life,14.01.15
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Παρουσίαση στο περιοδικό Μαρξιστική Σκέψη
Το βιβλίο του Σπύρου Σακελλαρόπουλου αποτελεί μια σημαντική προσθήκη στη μαρξιστική μελέτη του σύγχρονου ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες και τροποποιήθηκε από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Το βιβλίο επεκτείνεται σε όλες τις πτυχές της ελληνικής κοινωνίας, χωριζόμενο σε δυο μέρη. Στο πρώτο εξετάζονται η οικονομία, η πολιτική, η κρατική συγκρότηση και το κομματικό σύστημα, ενώ το δεύτερο αφιερώνεται σε μια ανάλυση της ταξικής συγκρότησης της ελληνικής κοινωνίας, ανιχνεύοντας τις αλλαγές από το 1981 ως σήμερα.
Στον Πρόλογο και στην αρχή του Κεφαλαίου 1 ο συγγραφέας διατυπώνει την κεντρική θέση της εργασίας του. Σύμφωνα με αυτή, η αιτία της ελληνικής κρίσης δεν μπορεί να ανιχνευτεί σε ιδιαίτερες αδυναμίες του ελληνικού καπιταλισμού (όσο και αν η έντασή της συνδέεται με αυτές), ούτε να αποδοθεί στο δυσανάλογα υψηλό επίπεδο διαβίωσης και τις κατακτήσεις των λαϊκών στρωμάτων. Μια σωστή κατανόησή της είναι δυνατή μόνο αν τη δούμε σε συνάφεια με τη μορφή και την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που ξεκίνησε το 2008 στις ΗΠΑ, για να μεταφερθεί μετά στην Ευρώπη. Φυσικά αυτό δεν ακυρώνει ούτε μειώνει τη σημασία των ιδιαιτεροτήτων της ελληνικής οικονομίας. Οι τελευταίες θα καθορίσουν ότι η Ελλάδα, «για μια σειρά από εσωτερικούς λόγους θα καταστεί ο αδύναμος κρίκος της ευρωπαϊκής και διεθνούς οικονομίας» (σελ. 13, 17).
Ο Σακελλαρόπουλος παραθέτει αρκετά στοιχεία σε τεκμηρίωση της θέσης του. Στην αρχή του βιβλίου κριτικάρει διεξοδικά τις επίσημες αντιδραστικές θεωρίες που προσπαθούν να συνδέσουν την κρίση με την υπερκατανάλωση και το «σπάταλο δημόσιο τομέα», ώστε να δικαιολογηθεί και να εμφανιστεί ως κατάλληλο φάρμακο η λιτότητα.
Αναφερόμενος στην άποψη ότι υπαίτιος για την ελληνική κρίση ή τουλάχιστον για την οξύτητά της είναι ο υπερδιογκωμένος δημόσιος τομέας, δείχνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται περίπου στο μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ από την άποψη του αριθμού απασχολούμενων σε αυτόν (σελ. 35). Παρόμοια, οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ στην περίοδο 1995-2009 προσεγγίζουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (47,9% στην Ελλάδα και 47,6% στην Ευρώπη των 15 αντίστοιχα). Αν και οι κοινωνικές δαπάνες αυξήθηκαν στην ίδια περίοδο από το 19,9 στο 26% του ΑΕΠ εξακολουθούσαν να παραμένουν κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (σελ. 36).
Ο συγγραφέας δείχνει επίσης πειστικά ότι ούτε η υψηλή κατανάλωση και ο καταναλωτικός δανεισμός μπορεί να θεωρηθούν κύριοι παράγοντες της κρίσης. Το χρέος των ελληνικών νοικοκυριών το 2000 ήταν το μικρότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ (20% του ΑΕΠ) και ενώ στη συνέχεια αυξήθηκε (65% το 2010), εξακολουθούσε να παραμένει κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με την Ελλάδα να είναι 13η μεταξύ 18 χωρών. Την ίδια χρονιά συγκριτικά το καταναλωτικό χρέος των νοικοκυριών της Ολλανδίας ήταν στο 130% και της Δανίας στο 152% του ΑΕΠ τους. Τέλος, καταρρίπτει την αγοραία άποψη ότι η κρίση συνδέεται με τον περιορισμένο χρόνο εργασίας των Ελλήνων, αφού σύμφωνα με σχετικά στοιχεία του ΟΟΣΑ η Ελλάδα περιλαμβανόταν στις 2-3 πρώτες χώρες από την άποψη του συνολικού ετήσιου μέσου χρόνου εργασίας με 1803 ώρες, συγκριτικά, π.χ., με τις 1352 της Γερμανίας (σελ. 42).
Διαβάστε όλη την βιβλιοπαρουσίαση στον Οδηγό Ανάγνωσης
Περιοδικό Μαρξιστική Σκέψη τεύχος 17 (Απρ.-Σεπτ. 2015)
Παρουσίαση στο περιοδικό Ουτοπία τ.111, γράφει η Ειρήνη Γαϊτάνου
Ο Σπύρος Σακελλαρόπουλος έχει συμβάλλει σημαντικά στην κατανόηση των χαρακτηριστικών, των ιδιαιτεροτήτων και των μεταλλαγών της ελληνικής κοινωνίας, με το πλήθος των συγγραμμάτων του, βιβλίων και άρθρων, για τη νεοελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα κατά τη μετεμφυλιακή περίοδο, τη μεταπολίτευση αλλά και τη δεκαετία του 1990. Σήμερα επανέρχεται με μια μελέτη της παρούσας οικονομικής κοινωνικής και πολιτικής κρίσης, καθώς και της κοινωνικής διαστρωμάτωσης της Ελλάδας και των μετασχηματισμών της πριν και κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης. Σε ότι αφορά τη μελέτη των βασικών χαρακτηριστικών της κρίσης καθεαυτής, αν και έχουν γραφτεί αρκετά, στην πραγματικότητα η συγγραφική δραστηριότητα εντοπίζεται περισσότερο στις αρχές της και κυρίως από μια ματιά οικονομολογική ή σχετικά αποσπασματική. Σχετικά δε με την ταξική διαστρωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας, τις ιδιαιτερότητες και τις μεταλλαγές της, οι αντίστοιχες εργασίες είναι ελάχιστες, και συχνά τείνουν να αναπαράγουν απλουστεύσεις ή να προχωρούν σε μηχανιστικές μεταφορές από άλλους κοινωνικούς σχηματισμούς.
Εδώ, ο Σπύρος Σακελλαρόπουλος μας προσφέρει λοιπόν μια μελέτη απολύτως αναγκαία για την κατανόηση των πραγματικών αιτιών αλλά και των συνεπειών της κρίσης, τις επιπτώσεις της στα διάφορα κοινωνικά στρώματα και τις δομικές μεταλλαγές της ελληνικής κοινωνίας στη βάση των πολι τικών επιλογών που έχουν ληφθεί. Η ματιά του έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά που συνδέονται φυσικά μεταξύ τους. Πρώτον, το εγχείρημα του συνιστά προσέγγιση από ταξική σκοπιά της κρίσης και της κοινωνικής διαστρωμάτωσης, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε εμπειρικό επίπεδο, μέσα από μια μαρξιστική ανάλυση. Δεύτερον, οριοθετείται με σαφήνεια αλλά και πειστικότητα απέναντι στον κυρίαρχο δημόσιο λόγο και τις διάφορες μορφές του. Και τρίτον, δεν εξετάζει αποσπασματικά όψεις της κρίσης όπως συνηθίζεται (κυρίως στο οικονομικό ή κοινωνικό επίπεδο), αλλά προσφέρει μια ενδελεχή ολιστική προσέγγιση των βασικών χαρακτηριστικών της, προεκτείνοντας τη συζήτηση και στο πολιτικό επίπεδο, τόσο σε ό,τι αφορά τις πολιτικές αποφάσεις και ευθύνες, όσο και τους πολιτικούς μετασχηματισμούς που έχουν επισυμβεί. Αντιμετωπίζει έτσι την πολιτική ως αυτό που είναι: την ηγεμονική διάσταση που συμπυκνώνει τη δυνατότητα επανεδραίωσης του όλου απέναντι στο μερικό, λαμβάνοντας όμως υπόψη ακριβώς τις ιδιαιτερότητες του μερικού και του συγκεκριμένου.
(…) Η προσέγγιση του συγγραφέα συνεισφέρει εκτός όλων των υπολοίπων σε ένα βασικό ζήτημα, το οποίο συνέχει το βιβλίο: την κατανόηση της βασικής αστικής στρατηγικής πίσω από τη συγκεκριμένη διαχείριση της κρίσης στην Ελλάδα ως σήμερα, που συμπεριλαμβάνει αφενός την αυταρχικοποίηση του πολιτικού συστήματος και του κράτους, και αφετέρου τη βίαιη προλεταριοποίηση εκτεταμένων κοινωνικών στρωμάτων, την ταξική πόλωση και την καταστροφή ενδιάμεσων κοινωνικών κατηγοριών. Στο σημερινό πολιτικό στιγμιότυπο, όπου το κοινωνικό ρήγμα όχι μόνο δεν κλείνει αλλά βαθαίνει, ενώ οι πολιτικές εκπροσωπήσεις αναδιατάσσονται ραγδαία, η συγκεκριμένη μελέτη αποτελεί αναγκαίο σημείο αναφοράς.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση στον Οδηγό Ανάγνωσης
Ειρήνη Γαϊτάνου, Ουτοπία τ.111(Μάρτιος-Απρίλιος 2015)
Παρακολουθείστε εδώ την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για το βιβλίο στην ΕΣΗΕΑ (16.03.15), με ομιλητές τον Παναγιώτη Λαφαζάνη (Υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας), τον Γιάννη Κουζή (Καθηγητή στο Πάντειο Πανεπισστήμιο), το δημοσιογράφο Πέτρο Παπακωνσταντίνου και τον Παναγιώτη Σωτήρη (Δρ. Φιλοσοφίας) σε συντονισμό του δημοσιογράφου Δ. Ελευθεράτου.
Επίσης, δείτε εδώ την παρουσίαση του βιβλίου στη Ρόδο (20.04.15). Για το βιβλίο μίλησαν οι: Διονύσης Γουβιάς (Επ. Καθηγητής Εκπαιδευτικής Πολιτικής ΤΕΠΑΕΣ Ρόδου), Γιώργος Τζωρτζακάκης (Γραμματέας Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ρόδου- Μέλος ΔΣ ΙΠΕΜ- ΔΟΕ) και ο συγγραφέας του βιβλίου. Την παρουσίαση συντόνισε η Πόλυ Χατζημάρκου, (Διευθύντρια Προγράμματος του ρ/σ 96,9 Στο Κόκκινο)
Δείτε εδώ την παρουσίαση του βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, στην Πολιτική- Πολιτιστική Λέσχη Εκτός Γραμμής , με ομιλητές τους: Γιώργο Γρόλλιο (Καθηγητής Παιδαγωγικής στο ΑΠΘ), Κάρολο Καβουλάκο (Λέκτορας Κοινωνιολογίας των Κοινωνικών Κινημάτων στο ΑΠΘ) και Μπάμπη Κουρουνδή (δικηγόρος , υποψ. διδάκτορας Συνταγματικής Ιστορίας)
Δείτε την παρουσίαση του βιβλίου στην Κέρκυρα με ομιλητές: τον Νίκο Μεταλληνό (Πρόεδρος ΕΛΜΕ Κέρκυρας), τον Δημήτρη Τσιλιμπάρη (Όμιλος Επαναστατικής Θεωρίας Κέρκυρας) και τον συγγραφέα του βιβλίου
Δείτε στον Οδηγό Ανάγνωσης τα περιεχόμενα και την εισαγωγή του βιβλίου, την παρουσίαση του βιβλίου στο περιοδικό Επίκαιρα, τις βιβλιοπαρουσιάσεις στα περιοδικά Μαρξιστική Σκέψη τ.17 & Ουτοπία 111, καθώς και την βιβλιοκριτική στο περιοδικό Σοσιαλισμός από τα κάτω και ένα άρθρο στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα για την παρουσίαση του βιβλίου στα Χανιά . Διαβάστε εδώ μια παρουσίαση του βιβλίου στο ekdohi.gr, γράφει ο Γ. Αλεξάτος (04.02.15). Τέλος, δείτε εδώ το φωτορεπορτάζ του bookia.gr από την παρουσίαση του βιβλίου στην ΕΣΗΕΑ (16.03.15) και εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα στη Νέα Τηλεόραση Κρήτης (μετά το 1:19:25).
Διαβάστε τη βιβλιοκριτική του Σίμου Ανδρονίδη στο δικτυακό τόπο www.timesnews.gr https://www.timesnews.gr/spyros-sakellaropoylos-krisi-kai-koinoniki-diastromatosi-stin-ellada-toy-21oy-aiona/